Lễ Gạ Ma Te là một trong những ngày lễ truyền thống của dân tộc La Hủ, thường được diễn ra vào ngày Dần (ngày con Hổ trong tháng 3 âm lịch hàng năm). Tuy nhiên, do đời sống những năm trước đây gặp nhiều khó khăn, lễ cúng bản của người La Hủ đã bị mai một.
Lễ cúng bản năm nay, Ban tổ chức phục dựng các nghi thức cúng tại các địa điểm thiêng của Huổi Tát: cúng bến thuyền (Ca tà hứ), cúng bến nước (Ló khọ sò hứ), cúng Thổ địa (Thủ tý hứ) và cúng cổng bản (Cá tu hứ). Các gia đình trong bản sửa soạn đồ tế lễ: nhuộm cơm vàng, trứng đỏ và các lễ vật: nông phẩm, bạc trắng, rượu…
Chủ trì Lễ cúng bản là người coi sóc rừng thiêng của bản, gọi là Mí Cù. Lễ cúng được diễn ra 2 lần, lần thứ nhất cúng đồ sống, lần thứ 2 cúng bằng đồ chín. Trong quá trình diễn ra buổi lễ bà con dân bản thường đeo quả trứng nhuộm đỏ, đựng trong giỏ đan bằng sợi hoặc cầm trên tay mong được may mắn, bình an.
Sau Lễ cúng, Ban tổ chức, bà con dân bản Huổi Tát tổ chức liên hoan, ném cơm vàng cầu tài lộc và tham gia trò chơi dân gian: đu quay, đánh cầu lông gà, cà kheo, chạy vượt dốc…
Phục dựng Lễ cúng bản “Gạ Ma Te” góp phần lưu truyền, bảo tồn bẳn sắc văn hóa, tín ngưỡng của đồng bào dân tộc La Hủ trên địa bàn huyện Mường Tè.
Tác giả: Bùi Chiến